Tansiyon Hastalarında Beslenme
Vücudumuzun kan akışını sağlayabilmek için ihtiyacı olan basınç, “tansiyon” olarak adlandırılır. Kan basıncı, yediklerimizden doğrudan etkilenir. Tansiyonumuz düştüğünde yediğimiz yiyecekler ile yükseldiğinde tükettiğimiz besinler tamamen farklıdır. Bu nedenle tansiyon sorunu yaşayan hastaların da sürekli uygulayabilecekleri, özel bir beslenme düzenine ihtiyacı vardır. Vücutta çeşitli nedenlerle kan basıncının yüksek olması durumuna “hipertansiyon” denmektedir. Halk arasında tansiyon hastalığı olarak bilinen bu sorun aşırı kilo, ilerleyen yaş ve kalıtımsal nedenlerle ortaya çıkabilir. Tespit edildiğinde ise ilk dikkat edilmesi gereken beslenmedir. Yazımızın devamında yüksek tansiyon hastası bir bireyin nasıl beslenmesi gerektiği hakkında bilgileri bulabilir ve tansiyon hastalarında beslenme ile ilgili merak ettiklerinizi diyetisyen Büşra Sabur’a danışabilirsiniz.
Yüksek Tansiyon Nedir?
Yüksek tansiyon, küçük ve büyük tansiyon değerlerinin sürekli yüksek değerlerde olmasıdır. Ense bölgesinde hissedilen ağrı, kulak uğultusu, baş dönmesi, çarpıntı ve terleme yüksek tansiyonda en sık görülen belirtilerdir. Yüksek tansiyonun oluşmasında birçok faktör etkilidir. Ancak en büyük sebebinin aşırı tuzlu tüketmek, yanlış ve dengesiz beslenmek ve aşırı kilo olduğu bilinmektedir. Kolesterol ile birlikte vücutta artan yağ miktarı da kan basıncını olumsuz etkiler ve yüksek tansiyonun oluşmasına neden olur. İleri yaşlardaki hastalarda yüksek tansiyonu kontrol altına almak için sürekli ilaç kullanımı gerekebilir. Fakat daha genç bireylerde beslenme ve yaşam biçimi değişikliği en iyi tedavi yöntemidir. Bu amaçla diyetisyene başvuran hastalar, tansiyon hastalarına özel beslenme programları ile kısa sürede yeniden sağlığına kavuşabilmektedir.
Yüksek Tansiyon Neden Olur?
Yüksek tansiyon genellikle beslenme biçimi ve yaşam biçimi ile ilişkilendirilen bir rahatsızlıktır. Bu nedenle yüksek tansiyon hastalarının birçoğu teşhis kesinleştikten sonra diyetisyenlere yönlendirilir. Yüksek tansiyona neden olan faktörler:
Yaş: Kişinin yaşı ilerledikçe kan basıncı da değişmektedir. Yaşa bağlı ortaya çıkan yüksek tansiyon sorunu 35 – 50 yaşlarında tespit edilir. Bu yaştan sonra düzenli beslenmek yüksek tansiyonu kontrol altına almak ve yüksek tansiyondan kaçınmak için en iyi yöntemdir.
Kilo: Aşırı kilo ve obezite, yüksek tansiyonun en önemli nedenlerinden biridir. Kilo, kan basıncının yükselmesine ve tansiyon sorununun kronik hâle gelmesine neden olur. Yüksek tansiyon hastalarının yaklaşık üçte biri kilolu insanlardır. Bu nedenle yüksek tansiyon hastalarında beslenme, kiloyu da yaşa ve boya göre dengede tutacak şekilde olmalıdır.
Cinsiyet: Yüksek tansiyon, yapısal özellikleri nedeniyle erkeklerde daha sık görülen bir rahatsızlıktır.
Kalıtım: Genetik özellikler kan basıncının diğer insanlara göre daha yüksek olmasına neden olabilir ve yüksek tansiyon sorununa yol açabilir.
Beslenme ve yaşam tarzı: Yüksek tansiyona neden olduğu bilinen faktörlerden biri de yaşam tarzıdır. Aşırı alkol ve tuz tüketmek; öğünlerde şarküteri ürünlerine, paketlenmiş gıdalara, yağlı besinlere fazla yer vermek yüksek tansiyona neden olur. Bu beslenmeye bir de hareketsiz yaşam tarzı eklenirse yüksek tansiyon sorunu kaçınılmazdır.
Yüksek Tansiyon Hastaları Ne Yememeli?
Yüksek tansiyon hastalarında beslenme düzeni mutlaka yeniden planlanmalıdır. Eğer yüksek tansiyon hastasıysanız; ilk olarak aşırı tuzlu besinleri, alkolü ve sigarayı hayatınızdan çıkarmalısınız. Bu üç faktör kan basıncını en çok yükselten zararlı alışkanlıklardır.
- Yeterli miktarda sodyuma herkesin vücudu ihtiyaç duyar. Fakat bu miktar tansiyon hastalarında 4 – 6 gramı aşmamalıdır. Yani günde en fazla 1 çay kaşığı tuz alınmalıdır.
- Alkol alımı haftada maksimum 3 – 4 gün ile sınırlanmalı; alınan alkol miktarı bir veya iki kadehi geçmemelidir.
- Potasyum içeren meyve ve sebzelerden bol bol tüketilmelidir. Bu nedenle sofrada yeşil meyve ve sebzelere yer açılmalı; muz, elma gibi potasyum zengini besinlerle ara öğünler yapılmalıdır.
- Doymuş yağ asitleri içeren katı yağlardan kaçınılmalıdır.
- Balık ve balık yağları tüketimi artırılmalıdır.
- İşlenmiş gıdalardan ve paketli atıştırmalıklardan kesinlikle uzak durulmalıdır.
Yüksek Tansiyon Diyeti
Yüksek tansiyon hastalarında beslenme değiştirildiği gibi yaşam tarzında da değişim şarttır. Uzun süre hareketsiz kalmak, kan basıncını düzenleyen egzersizleri hafife almak ve -kilolu hastalar için- günlük kalori miktarına dikkat etmemek yapılan en büyük hatalardır. Bu nedenle yüksek tansiyon diyeti mutlaka hastanın kilo ve yaşına uygun günlük enerji miktarını içermeli; ne hastayı besinsiz bırakacak kadar az kalorili olmalı ne de kilo aldırmalıdır. Eğer hasta normalden kilolu ise diyet programı kalori kaybını da hedeflemelidir. Yüksek tansiyon diyeti kliniğimizde verilen hizmetlerden biridir. Aynı zamanda online diyet sistemi sayesinde de yüksek tansiyon hastaları diyetisyen Büşra Sabur’a danışabilmektedir. Sağlıklı yaşam ve hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak için kliniğimizi arayabilirsiniz.
Diyetisten Büşra Sabur’un sağlıklı yaşam ve diyet hakkındaki önerileri için @dytbusrasabur Instagram sayfasını takip etmeyi unutmayın!
